Groeien in online kerk-zijn

Het laatste half jaar zijn kerken in hun digitale presentie enorm gegroeid, onder invloed van de beperkende coronamaatregelen. Kerkdiensten zijn inmiddels ook live weer mogelijk, met restricties. Het blijft voor gemeenten wel zoeken naar passende vormen. Twee lezers en een predikant delen hun ervaring met het online kerk-zijn.

Voorzichtige ontwikkelingen

Die eerste zondag hadden wij dus meteen beeld in de kerk. Het was hard werken, en ondanks de zorgen over de eerste golf, waren we toch trots dat wij al meteen met beeld onze kerkdiensten konden uitzenden. Maar in de weken daarna kwamen er wel steeds meer vragen bij. Kleine vragen zoals: kijk je de zaal in? Of toch liever alleen in de camera? Maar ook grotere: hoe komt deze dienst over bij de gemeenteleden? Je ziet en spreekt ze immers niet in de kerk. Voor mij als predikant was het ook een periode van onzekerheid: ‘wat is wijsheid?’ Het was een periode van ontdekken, fouten maken en leren. 

Groei

Elke week leerden we er wel iets nieuws bij en werden de onlinediensten professioneler. We begonnen al snel met aparte online-kinderdiensten, om ook die doelgroep te bereiken. De diensten werden anders ingevuld om rekening te houden met de andere aandachtsspanne van thuis. Dit was nog een uitdaging, want de kerkdienst is allereerst tot eer van God en aan de inhoud kan daardoor niet worden afgedaan. Het was bemoedigend dat veel mensen de kerkdiensten online konden meebeleven en dat, juist in de zorgen van corona, veel mensen bemoedigd werden door de diensten.

Hybride diensten

Sinds juli kunnen mensen onze kerkdiensten weer fysiek bijwonen. Dit geeft weer andere uitdagingen. Je wilt de mensen die niet naar de kerk kunnen komen, er volwaardig bij betrekken. Tegelijkertijd zoek je ook naar vormen waarbij de aanwezige mensen zich weer volledig thuis voelen. Ook dat is en blijft een uitdaging, en de ene keer ben ik meer tevreden met het resultaat dan de andere keer.

Toekomst

Hoe nu verder? De komende tijd zullen we de diensten blijven ontwikkelen, tot eer van God en tot opbouw van Zijn gemeente. Ik verwacht dat de onlinediensten zullen blijven, ook na corona. Het is een toegankelijke vorm van kerk-zijn voor zoekers, en een betrokken vorm voor mensen die niet kunnen komen. Toch hoop en bid ik dat, zodra het weer kan, we als hele gemeente weer samen zijn, want ondanks alle zegeningen van onlinediensten missen we elkaar!

Ds. Stefan Honing, predikant Dorpskerk Woubrugge

Verbonden zijn

Je leest en hoort steeds vaker, zeker in deze coronatijd, dat mensen verbinding zoeken. Veel mensen zijn onzeker, zijn het vertrouwen kwijt, zijn eenzaam en angstig voor de toekomst, vragen zich af of zij hun werk zullen behouden, en vult u zelf maar verder in.

Het woord ‘verbinding zoeken’ lijkt wel een toverwoord, een woord dat lijkt te moeten dienen als de oplossing voor alle
(corona)problemen waar wij als samenleving mee te maken hebben. Het is goed als wij elkaar opzoeken, als wij elkaar bellen en onze onzekerheid kunnen delen. Dat is verbindend. En zo doen wij dat ook met elkaar in de kerkelijke gemeente waartoe wij behoren, door onze Heer; onze Verbinder.

Als gemeente dragen wij verantwoordelijkheid voor elkaar, als predikant, pastor, ouderling, bezoekmedewerker, gemeentelid en als diaken. Dit komt onder meer tot uiting in het pastoraat, het plaatselijke diaconale werk en het werk voor ZWO. Zo mag een ieder met zijn of haar mogelijkheden er voor de ander zijn, zich met de ander verbonden weten met onze God, door Jezus Christus, onze Heer. Die verbondenheid uit zich ook in de kerkdienst, onder andere door de gebeden, de schriftlezingen de verkondiging en het samen zingen. Helaas mag het zingen nog niet en dat is meer dan jammer! De verbondenheid met elkaar komt ook tot uiting in de bediening van de Doop en in de viering van het Heilig Avondmaal, tegenwoordig ook wel geduid als ´de Maaltijd van de Heer’.

Enkele weken geleden vierden wij in Koudekerk het Heilig Avondmaal. Het was de eerste keer dat wij dat konden doen, door met ongeveer 65 gemeenteleden in de kerk aanwezig te zijn. Veel gemeenteleden luisterden thuis en dankzij de beeldverbinding via ´Kerkdienst Gemist´ waren zij verbonden met de kerkdienst. Mijn echtgenote was thuisgebleven en had de voorbereidingen getroffen voor de kerkdienst. De kaars aangestoken en brood en wijn klaargezet voor de viering. Toen ik na de dienst thuis kwam, vertelde zij: “Ik zag via het beeldscherm dat je aan de beurt was en toen heb ik tegelijkertijd met jou het brood en de wijn tot mij genomen. Dat was voor ons een bijzondere ervaring van verbondenheid.

Verbondenheid, kracht, troost en hoop wordt ons aangereikt in Lied 657 uit het Liedboek, dat prachtige lied: Zolang wij adem halen, schept Gij in ons de kracht. Ik nodig u van harte uit om dit lied te zingen of te lezen!

In Christus verbonden,

Jacques Verschoor, gemeentelid Protestantse Gemeente Koudekerk aan den Rijn en Hazerswoude-Rijndijk

Kerken in coronatijd

Toen het verbod kwam op het houden van kerkdiensten, voelde ik dat al een beetje aankomen: de ernst van de situatie in China en de lockdown daar, we hielden nog kerkdiensten maar bij de uitgang de voorganger een hand geven was er niet meer bij. Echt schrikken deed ik er niet van, hoewel het niet meer toestaan van het houden van kerkdiensten er wel stevig inhakte. Ik miste dat wel, samen zingen, bidden en luisteren naar tekst en uitleg.

Mijn vrouw en ik hebben in eerste instantie de uitzendingen bekeken die vanuit het Landelijk Dienstencentrum werden uitgezonden, met name de overwegingen die gehouden werden door ds. De Reuver. Later bekeken we de video-opnames van de diensten vanuit de Bron (wijkgemeente Goede Bron Alphen aan den Rijn). Deze laatste gaven al meer een beleving van gemeente-zijn, betrokken zijn, zeker ook omdat het liturgische element weer aanwezig was, dus het gedeelte voor de preek waarin je je concentreert door de ‘rituelen’ te volgen en te zeggen, en voorgangers en ambtsdragers herkenbaar waren. Om het niet tot een ‘ver-van-mijn-bed-show’ te maken, hielden we thuis de kerktijd aan. Dus om 10.00 uur werd er ingeschakeld, geluisterd en gelezen. Een ‘luxe’ om op een willekeurig moment in te schakelen werd het niet, wel zit je wat comfortabeler. Maar toch…. ontmoeten en in gesprek gaan is voor mij ook een onderdeel van een zondagse viering. En dat laatste heb ik wel gemist.

Maar nu, nu we weer fysiek bij elkaar komen, ondanks de beperkingen, is ook de verbondenheid met de andere gemeenteleden helemaal terug. En dan bedoel ik dat je voor hetzelfde komt, ieder met zijn/haar eigen gedachten en motivatie. Ook de muziek, de zanggroep en de mogelijkheid om de respons te zeggen, het voelt als instemmen met het gesprokene en verbonden zijn met medegelovigen.

Evert den Hertog, gemeentelid wijkgemeente Goede Bron, Alphen aan den Rijn