Het beroepingswerk in de gemeente

Er gaat een dominee weg in de gemeente. ‘Opeens’ ontstaat er een vacature en moet de gemeente op zoek naar een nieuwe predikant. In diverse gemeenten in en om Alpen aan den Rijn was/is dit onderwerp vrij actueel: in Koudekerk (in september 2016 een nieuwe predikant gekregen), Woubrugge (2017 vacant, nieuwe predikant sinds januari 2018), Hazerswoude-Dorp (vacant sinds augustus 2017, nu bijna een nieuwe predikant), in Alphen aan den Rijn zijn de Lichtkring, Maranathakerk en Adventskerk actueel zoekend.

Hoe gaat het beroepingswerk nu in zijn werk en wat komt er allemaal bij kijken? Wij vroegen dit aan Marianne Jekel, secretaris beroepingscommissie van de Hervormde Gemeente Woubrugge, en aan Stefan Honing, sinds januari 2018 predikant van deze gemeente.

Marianne, wat zijn de verschillende facetten van het beroepingswerk en hoe is dit in Woubrugge gegaan?
“Het zoeken naar een nieuwe predikant begint altijd bij de kerkenraad, zij doen het voorbereidende werk en bepalen met elkaar: welk type predikant zoeken wij voor onze gemeente? Bijvoorbeeld iemand die goed kan preken, pastoraal is, vriendelijk en inschikkelijk, goed contact heeft met ouderen, de jeugd aanspreekt, goed kan samenwerken… Kortom: een schaap met vijf poten: iemand die alles kan. Na het maken van de profielschets gaat de kerkenraad op zoek naar gemeenteleden voor het vormen van een beroepingscommissie, die als het ware een afspiegeling van de gemeente is.

Niet alleen
Onze commissie bestond uit tien personen, maar dit kan variëren. Voor de meesten voelde het meedoen in de commissie als een grote verantwoordelijkheid, en ook was er soms enige aarzeling: is deze opdracht niet te groot voor mij? Maar daarna was het alleen maar fijn om namens de gemeente op zoek te mogen gaan naar een nieuwe dominee. Tijdens het hele proces is het gebed heel belangrijk. De beroepingscommissie hoeft het niet alleen te doen. Zo heb ik het ook duidelijk ervaren: het is een proces van mensen, maar tegelijk ook een geestelijk proces, waarbij je met elkaar mag vertrouwen op de leiding van de Heilige Geest.

Aan de slag
Voor de juiste procedure volgt de commissie de Gids voor beroepingswerk van de Protestantse Kerken in Nederland (PKN). Ook vraagt zij bij het Bureau Beroepingswerk een lijst op met mogelijk geschikte kandidaten. Deze lijst wordt eventueel aangevuld met namen van kandidaten die via gemeenteleden bij de commissie worden ingediend, en met deze lijst gaan de leden dan aan de slag. Een belangrijke eerste stap is: tijd nemen om elkaar nader te leren kennen.

Verdere stappen
Daarna beluisteren de leden via internet diverse diensten en wisselen ze ervaringen uit. Belangrijk is: hoe ‘luister’ je naar een predikant? Immers, je luistert niet alleen voor jezelf, maar voor alle gemeenteleden. Een volgende stap is dan een dienst bijwonen van een beoogde kandidaat. In ons geval kon dat heel makkelijk, want Stefan Honing – toen nog proponent (een afgestudeerd theoloog die mag preken en beroepen kan worden door een gemeente, red.) – ging tweemaal bij ons voor. Omdat we als commissie de indruk hadden dat hij als predikant bij onze gemeente zou kunnen passen, hebben we een afspraak gemaakt voor een verkennend gesprek met enkele leden van de beroepingscommissie. Daarna volgde een tweede gesprek met de hele commissie. Omdat ook dit gesprek heel positief was, besloten we unaniem om de kerkenraad te adviseren proponent Honing te beroepen, en daarmee zat onze taak erop.

Drie weken bedenktijd
De verdere procedure kan per gemeente verschillen. In onze gemeente is de kerkenraad bevoegd om predikanten te beroepen. Dit betekent dat, nadat de gemeente gelegenheid heeft gehad om bezwaren in te brengen tegen de gevolgde procedure, de kerkenraad de voorgedragen kandidaat zal beroepen. Na het uitbrengen van het beroep heeft de kandidaat drie weken bedenktijd over het wel of niet aannemen van dit beroep. Zoals bekend heeft dominee Stefan Honing het beroep aangenomen en is hij sinds januari 2018 predikant in Woubrugge.

Dankbaar gevoel
Zelf kijk ik met veel voldoening terug op mijn taak in de beroepingscommissie. Het is een heel verantwoordelijke taak en als je dan later van gemeenteleden hoort dat ze zo’n fijn contact met de dominee hebben gehad… Daar word ik blij van en het geeft mij ook een dankbaar gevoel. Onze taak is goed uitgevoerd.”

Stefan Honing: “De klik was er al meteen, en op een gegeven moment ervaar je ook echt dat God wil dat je naar deze gemeente gaat.”

Stefan, hoe ben je predikant geworden van de Hervormde Gemeente Woubrugge?
“Na mijn afstuderen, de goedkeuring van de geschiktheidscommissie van de PKN en het behalen van het Colloquium ben ik beroepbaar verklaard. Via twee diensten ben ik in contact gekomen met Woubrugge. Korte tijd daarna kreeg ik een telefoontje van de beroepingscommissie en zijn vier commissieleden bij mij thuis geweest voor een eerste gesprek. Dit voelde goed. Later maakte ik kennis met de volledige beroepingscommissie en dit voelde nog steeds goed. Dit gold ook voor de beroepingscommissie die aansluitend unaniem het advies aan de kerkenraad heeft uitgebracht om mij te beroepen.”

Welke afwegingen heb je gemaakt om dit beroep aan te nemen?
“Deze afwegingen heb ik samen met mijn vrouw gemaakt, we worden samen beroepen. Allereerst hebben we gekeken of het goed bij elkaar past: de profielschets van mij als predikant, bij de beschrijving van de kerkelijke gemeente. En ook: past het bij ons? Welk gevoel hebben wij bij deze gemeente? En het allerbelangrijkste: heb ik het gevoel dat ik mij geroepen weet door God om naar deze gemeente te gaan? Wil God ons hier hebben, of wil God ons ergens anders hebben?”

Hoe krijg je antwoord op deze vragen?
“Ergens weet je het in je hart. Bij mijn preekbeurten in Woubrugge voelde ik direct dat het goed zat: de gemeente voelde fijn en we hadden twee mooie diensten. De klik was er al meteen, en op een gegeven moment ervaar je ook echt dat God wil dat je naar deze gemeente gaat.”

Je bent nu al bijna een jaar dominee in Woubrugge, ben je hier op je plaats?
“Jazeker. De klik is er nog steeds en wij voelen ons echt thuis hier. Het is echt gek: ik houd ervan, van de gemeente en de mensen. Vlak voor onze vakantie dacht ik: ik ga ze missen. En na onze vakantie vond ik het fijn om weer terug te zijn. Wij zijn hier echt op onze plaats.”

En ben je een schaap met vijf poten?
Lachend: “Nee hoor, ik ben een gewoon schaap met vier poten waarvan er drie het redelijk doen.”

Marieke Roggeveen